Vịt bầu Lâm Thượng

Đến với xã Lâm Thượng, huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái bất kể thời điểm nào cũng có thể bắt gặp những đàn vịt bầu tung tăng bơi lội dưới những dòng suối trong xanh. Vịt bầu cổ xanh đã trở thành một trong những đặc sản, là thức ăn giàu dinh dưỡng và mang lại thu nhập khá cho nhiều hộ dân nơi đây.

Đặc điểm vịt bầu Lâm Thượng

Vịt bầu ở đây có đặc điểm cổ ngắn, đầu xanh, chân nhỏ lùn, cổ và đầu thường có lông khoang, lông mượt, rất thích nghi với điều kiện tự nhiên của núi rừng. Chỉ cần cho ăn đầy đủ, nuôi thả tự nhiên thì vịt tự lớn, do nguồn nước suối sạch từ núi cao chảy ra nên ít khi bị dịch bệnh. Vịt bầu Lâm Thượng nuôi nhốt lúc mùa vụ và thả ra ngoài tự nhiên vào thời gian còn lại, tắm mình trong những dòng suối mát, trong lành, vì vậy vịt ở đây thường to béo và chắc thịt.

Đàn vịt được chăn thả tự nhiên ngoài suối

Vịt nuôi khoảng sẽ 4 – 5 tháng sẽ có trọng lượng khoảng 1,8 – 2,2 kg. Xã Lâm Thượng có hai dòng suối Luông và suối Nọi bắt nguồn từ những dãy núi cao chảy qua địa bàn, nước bốn mùa trong xanh. Vào những vụ lúa người dân sẽ ra ngoài đồng và bắt những con ốc vàng về làm thức ăn cho vịt. Họ sẽ mang ốc về và đập nhuyễn sau đó mang cho vịt ăn, ngoài ra các loại tôm, cá, cua, dưới suối cũng là nguồn thức ăn phổ biến cho vịt, tạo cho giống vịt bầu có chất lượng thịt thơm ngon, giàu dinh dưỡng. Bên cạnh đó, người dân còn có thể đem cây chuối thái nhỏ trộn với bột ngô xay sau đó mang cho vịt ăn. Thức ăn của vịt nơi đây phong phú và đa dạng, vì vậy việc tìm kiếm thức ăn cho nó không quá khó, người dân cũng có thể thả vịt ra ngoài đồng để chúng tự kiếm ăn.

Vì là vịt được nuôi thả tự nhiên nên vịt có thể tự do phát triển do đó chất lượng thịt thơm, ngọt, ít mỡ, giàu dinh dưỡng. Mỗi dịp lễ, Tết, người dân địa phương coi đây là món ngon trong sinh hoạt ẩm thực. Khi du khách nơi khác đến với Lâm Thượng thì những người dân nồng hậu nơi đây sẽ tiếp đãi họ bằng những miếng thịt vịt dày thịt thơm ngon, khiến du khách có một trải nghiệm ẩm thực đáng nhớ tại nơi đây.

Những món ngon từ vịt bầu Lâm Thượng

Vịt ở đây được bà con nuôi khoảng 4 tháng là bắt đầu chắc thịt, nhưng ngon nhất là vịt từ 5 đến 7 tháng tuổi. Việc làm thịt vịt của bà con ở Lâm Thượng thường cầu kỳ hơn ᴠào những dịp liên hoan lễ tết, với những món không thể thiếu như: Lòng vịt xào rau đắng (một loại lá cây mọc ở rừng núi đá vôi, ʜᴏặᴄ dưới tán rừng cây vầu); mọc vịt – là món làm từ cổ cánh, thịt băm nhỏ trộn với hạt dổi, rau răm, củ sả, mùi tàu, thính bột gạo rang… rồi gói lá rong hấp hᴏặᴄ xôi. Nhưng phổ biến ᴠà được yêu thích nhất vẫn là món vịt luộc chấm nước mẻ với rau răm thái nhỏ…

Người ta chọn những con vịt khoảng 1,8 đến 2,2 kg sẽ ngon nhất bởi vịt lúc này vừa đủ độ chín, thịt ăn sẽ ngon và ngọt hơn, để có món vịt ngon thì phần sơ chế là phần quan trọng nhất, trong quá trình làm thì phải làm thật sạch, sát muối kỹ thì vịt mới thơm không có mùi. Vịt thường sẽ có nhiều lông, đặc biệt là lông tơ, vì vậy quá trình làm sạch lông vịt thường sẽ rất khó và lâu, người ta phải xử lý hết sức tỉ mỉ và kiên nhẫn để tạo ra một món vịt thơm ngon. Còn phần chế biến phải để ý đến nước dùng, nếu luộc thì nước gần sôi mới cho vịt ᴠào thịt mới săn chắc hơn, ᴄòn nếu sôi quá cho ᴠào thì sẽ bị nhũn bên ngoài, bên trong chưa chín hay là sẽ bị đỏ thịt.

Được chăn thả đa phần ngoài tự nhiên, tắm mình giữa những dòng suối mát lành chảy ra từ dãy núi đá nên bởi vậy vịt bầu Lâm Thượng có thịt thơm, ngọt, ít mỡ, được người dân nơi đây coi là món ngon dùng để thiết đãi khách quý, là món quà quý để biếu tặng nhau. Vịt bầu cũng là món ăn được khách phương xa tìm đến để thưởng thức mỗi khi có dịp về với đất Lâm Thượng và trở thành một trong mười sản phẩm đặc sản nổi tiếng của nơi đây.

Vịt bầu Lâm Thượng không chỉ là món ăn đặc sản mà còn là biểu tượng của nơi đây. Khi nhắc đến Lâm Thượng ngoài những món đặc sản khác như cá bống, măng mai… thì không thể nào bỏ qua món vịt bầu, du khách gần xa khi đến thăm nơi đây nhất định phải thử món ăn đặc sản này. Hy vọng vịt bầu Lâm Thượng sẽ ngày càng phát triển cả về số lượng và chất lượng, mang món ăn này đến với mọi người để quảng bá ẩm thực độc đáo ở Lâm Thượng.